Zabrinutost korisnika društvenih mreža zbog algoritamske personalizacije vesti

Abstract

U fokusu ovog rada je pitanje da li među korisnicima društvenih mreža postoji zabrinutost zbog algoritamske personalizacije vesti i sa kojim faktorima je ona povezana. Polazeći od koncepata eho-soba i filterskih mehurova, koji su u velikoj meri oblikovali debatu o ovoj temi, u radu se proučavaju tri dimenzije zabrinutosti – zabrinutosti zbog propuštanja informacije, zbog izostanka različitog stanovišta i ugrožavanja privatnosti. Onlajn anketa sprovedena među korisnicima društvenih mreža koji putem tog kanala prate vesti (N=1481) pokazuje da je zabrinutost prisutna, ali i da više od trećine ispitanika nema stav. Takođe, zabrinutost zbog algoritamske personalizacije vesti povezana je sa osnovnim razumevanjem tog procesa, važnošću društvenih mreža u procesu informisanja i, u vrlo malom stepenu, sa negativnim stavom prema kriterijumu selekcije na kom personalizacija počiva. Nalazi doprinose razumevanju korisničkog stava prema personalizovanoj selekciji vesti što je posebno važno kada se ima na umu da je udeo publike koji se informiše putem društvenih mreža u porastu, kao i da u okruženju u kom publika ne prati vesti kao celovit i zaokružen program već kao fragmentirane jedinice, tačno i sveobuhvatno informisanje postaje odgovornost pojedinca.

The paper asks if social media users are concerned regarding algorithmic news personalisation and how their concerns connect with other factors. We took the influential concepts of echo chambers and filter bubbles as a starting point to explore three dimensions of concern about news personalisation: missing important information, missing opposite opinions and jeopardising privacy because of personalised news. The survey among social media news users (N=1481) shows that concern exists, but more than a third of users do not have an evident attitude regarding news personalisation. Additionally, the concern is connected with knowledge about the algorithmic selection process, the importance of social networks in users’ media repertoire and, to a small extent, negative attitude towards the selection principle. The findings contribute to our understanding of users’ perspectives on news personalisation which is particulary relevant considering the increasing use of personalised news and the fact that it is individual citizens’ responsibility to be accurately and comprehensively informed in a media environment where the news content is fragmented.