Političko-institucionalni razvoj i perspektiva belgijske konsocijacije

Abstract

Belgium can be determined as consociational and ethnical-federative parliamentary monarchy. Political system of Nelgium is included in the collection of those systems-processes which are characterized with the high level of complexity, atypicality and contradictoriness. Belgium post-war history is the typical example of the slow and inevitable conversion, i.e. devolution of the unitary into the federal state. The essence of devolution process makes the political institutionalization of the cultural, lingual and ethnically heterogeny parts. The paper is divided into three parts. In the first part of his work, the author presents the basic theoretical facts of consociation and consensual democracy. The other part of the paper deals with the historical conditions of occurrence and development of the contemporary consociative system of Belgium. In the third part of the work, the focus of author's attention is on the contemporary political processes, i.e. institutional crisis and increasingly present tendency of state dissolution.

Konsocijacioni federalizam na belgijski način često se ocenjuje kao prelazna faza ka definitivnom razdvajanju Flamanaca i Valonaca, dva naroda koja žive pod istim krovom, ali se sve češće gledaju popreko. Dva naroda praktično već imaju svoje države - Flamanci na severu, Valonci na jugu. U osnovi flamansko-valonskog razlaza, odnosno belgijsko-belgijskog nesporazuma, ne stoje samo različiti jezici i pripadnost različitim evropskim kulturama, već mnogo dublje ekonomsko-socijalne razlike. Svi sadašnji ekonomski pokazatelji govore da su standard, obim proizvodnje i investicije - svi atributi koji karakterišu stanje jedne nacije - znatno viši u Flandriji, koja se polako odvaja od valonskog juga. Disolucija Belgije deluje praktično nezamislivo, jer ime ove zemlje odmah asocira na Evropsku uniju, a ova na saradnju, kompromis i integracije. Prosto zvuči nemoguće da bi međunarodna zajednica dozvolila nestanak Belgije. Međutim, ukoliko ne dođe do raspada Belgije sada, taj scenario moguć je u bliskoj budućnosti. Flamanski nacionalizam postaje sve snažniji. Zato bi trebalo ozbiljno potražiti što racionalnije rešenje, kao što bi na primer bilo davanje nezavisnosti regionima, a Briselu, kao prestonici Evropske unije, dati status 'slobodnog grada'.