Critical theory of society of the Frankfurt school

Abstract

The text analysis the history of the critical theory of society of the Frankfurt philosophy school. The history of the original project is observed through three phases. The first is the phase of the project formulation and interdisciplinary implementation of the fundamental ideas. The second phase pertains to the reformulation of this project after the World War Two when the critical theory digressed to pessimism and messianism. The third phase considers 'the second generation' of theoreticians, primarily Apel and Habermas, who attempted to fasten the normative bases of the critical theory. The thesis here is that the critical theory never managed to connect the fundamental levels of analysis formulated already in the original project. This is about the cognitive-theoretic conditions and about the linking of the formal conditions of rationality with the reconstruction of various forms of social practice.

U tekstu se analizira istorijat kritičke teorije frankfurtskog kruga mislilaca. Istorijat prvobitnog projekta se prati kroz tri faze. Prva je faza formulacije projekta i interdisciplinarnog sprovođenja osnovnih ideja. Druga faza je reformulacija ovog projekta nakon Drugog svetskog rata kada je kritička teorija 'skrenula' u pesimizam i mesijanstvo. U trećoj fazi se razmatra 'druga generacija' teoretičara, pre svega Apel i Habermas, koji su pokušali da učvrste normativne osnove kritičke teorije. Teza koja se zastupa jeste da kritička teorija nikada nije uspela da poveže osnovne nivoe analize formulisana još u prvobitnom projektu. Radi se o saznajno-teorijskom uslovima važenja sa jedne i povezivanju formalnih uslova racionalnosti sa rekonstrukcijom različitih oblika društvene prakse.