Munkov "Krik" u svetlu filozofije egzistencije

Abstract

Da bi pokazao da umetnost ne zaostaje za filozofijom u sadržaju istine, autor analizira Munkovo remek-delo Кrik. Služeći se temeljnim pojmovima fi- lozofije egzistencije, autor pokazuje da je u Кriku upečatljivo prikazana situa- cija metafizičkog beskućništva modernog čoveka. Usamljenost i strepnja čoveka lišenog smisla, svesnog svoje smrtnosti, dovode do krika, koji je u isti mah pro- test protiv bezličnog sveta i vapaj za pomoć. Iako pre svega izražava egzisten- cijalnu krizu savremenog čoveka, Кrik svedoči takođe o univerzalnoj čovekovoj si- tuaciji, o odnosu između apsurda i smisla. Кriza nije samo opasnost nego i šansa. Samo onaj ko je intenzivno iskusio apsurdnost u stanju je da uspostavi vlasti- ti egzistencijalni smisao.

To show that art does not fall short in comparison with philosophy regarding the truth content, the author analyses Munch’s masterpiece The Scream. Using the funda- mental concepts of the existential philosophy, the author demonstrates that The Scream suggestively shows the metaphysical homelessness of modern man. Loneliness and anxi- ety of a man deprived of meaning, aware of his mortality, lead to the scream which is the same time a protest against the impersonal world and a cry for help. Although it primari- ly expresses the existential crisis of modern man, The Scream also testifies about the uni- versal human condition, about the relation between absurd and meaning. The crisis is not only a danger but also a chance. Only one who has intensely experienced the absurd is able to establish one’s own existential meaning.