Zapostavljena tema obojena senzacionalizmom: pozicija pravosudnog sistema u medijima u Srbiji

Abstract

Rad istražuje medijsku reprezentaciju pravosudnog sistema nudeći analizu tri aspekta: položaj ove teme na medijskoj agendi, izvore koji o njoj govore i novinarski pristup temi. Istraživanje je zasnovano na analizi sadržaja sprovedenoj u okviru globalnog istraživačkog projekta Journalistic Role Performance (JRP). Ukupan uzorak za Srbiju čini 6.067 vesti objavljenih u 11 nacionalnih medija tokom 2020. godine. Rezultati pokazuju da je funkcionisanje pravosudnog sistema dvostruko marginalizovano u srpskim medijima. Kao prvo, tema je nedovoljno vidljiva – samo 1,4% vesti (N=87) se odnosi na nju i, kao drugo, i kada izveštavaju mediji uglavnom usmeravaju svoju pažnju na pojedinačna suđenja, retko diskutujući o funkcionisanju pravosudnog sistema, njegovoj reformi ili relevantnosti za građane. Dalja analiza otkriva da su u izveštavanju o pravosuđu dominantne uloga čuvara (engl. Watchdog Role) i zabavljačka uloga (engl. Infotainment Role) koje se često kontradiktorno kombinuju u tabloidni watchdog, hibridnu formu izveštavanja o politički relevantnim suđenjima na senzacionalistički način.

The paper explores the representation of the judicial system in Serbian me- dia and provides an analysis of three aspects: the position of the topic on the media agenda, the sources, and journalistic approaches. The research is based on the content analysis conducted within the international research project Journalistic role performance (JRP). The sample for Serbia encompasses 6.067 news items published in 11 national media during 2020. Results show doublemarginalisation of the judicial system in media. Firstly, the topic is underrepresented – only 1,4% of the news stories (N=87) refers to the topic, secondly, when the media do report they are focused on trials and rarely discuss the functioning of the judicial system, its reform, or its relevance for citizens. Further analysis reveals that reporting about the judicial system is marked by watchdog and infotainment journalistic roles which are often contradictory combined into a tabloid watchdog role, a hybrid form of reporting about politically relevant trials in a sensationalistic manner.