Kriza kao faktor politizacije u Evropskoj uniji

Abstract

U članku autorka ispituje uticaj velike krize Evropske unije na proces politizacije antikriznih mera usvajanih tokom 2010. i 2011. godine. Praćenjem procesa usvajanja „paketa šest mera”, kao i analizom reagovanja različitih nacionalnih i transnacionalnih političkih aktera, autorka pokazuje da je uobičajena pretpostavka o krizi kao podsticajnom faktoru za politizaciju samo delimično ispravna. Šest mera čiji je cilj bio da se unapredi nekadašnji Pakt stabilnosti i rasta i nadzor nad ekonomskim i fiskalnim politikama država članica EU, značajno je ograničio ovlašćenja nacionalnih organa da se bave ovim pitanjima ali i povezanim politikama. I pored velikog značaja i ozbiljnih posledica ovih šest antikriznih mera, one nisu izazvale intenzivnu politizaciju, bar ne onakvu koja bi omogućila da suprotstavljeni zahtevi različitih političkih aktera utiču na konačan ishod odlučivanja i da se politizacija iz nacionalnih okvira prenese na nadnacionalni nivo. Naprotiv, kriza suverenog duga u EU upravo je poslužila političkim elitama da eventualna sporna pitanja izoluju od širih političkih konflikata i da ih drže mahom unutar nacionalnih granica. Osim krize, i drugi faktori doprineli su umirivanju politizacije. Autorka nalazi da su to način oblikovanja (predstavljanja) politizovanog pitanja, ustrojstvo ekonomske i monetarne unije kao decentralizovanog i policentričnog sistema upravljanja i konačno, složena i konsocijativna priroda Evropske unije.

The article examines how the great crisis in the European Union influenced the politicization of the anti-crisis measures taken during 2010 and 2011. By tracing the process of adoption of the so-called “Six-Pack” measures as well as by analyzing the reactions of different national and transnational political actors, the author shows that the usual hypothesis about the crisis as a factor giving impetus to politicization is only partially right. The six measures adopted with the aim of reinforcing the Stability and Growth Pact and the surveillance of the member states’ economic and fiscal policies, have considerably limited the competencies of national institutions within this policy field. Regardless of its enormous importance and serious consequences, the adoption of the Six-Pack did not provoke any considerable politicization, at least not strong enough to enable influence of the contesting voices on the decision-making result. The limited politicization also failed to travel from national contexts to supranational level. On the contrary, the sovereign debt crisis served the political elites to isolate the possible contentious issues from the wider political conflicts and keep them inside the national borders. The author finds that apart from the crisis, other factors have contributed to appeasing of the politicization.