Socijalna politika u zaštiti mentalnog zdravlja i prevenciji bolesti zavisnosti

Abstract

Razmatranja zaštite mentalnog zdravlja i prevencije bolesti zavisnosti unutar nauke i prakse socijalne politike mogu se pozicionirati, između ostalog, u okvire države blagostanja. Praktične adaptacije teorijskih pristupa državi blagostanja rezultovale su različitim politikama u oblasti mentalnog zdravlja, čiji su karakteristični tipovi opisani i analizirani u radu. U osnovi različitih pristupa politika u praksi nalaze se različite interpretacije kompleksnih relacija koje se mogu uspostaviti između koncepta slobode u socijalnoj politici i (ne)slobode koju kreiraju bolesti zavisnosti. Stavke politike, njenog dizajna i logike, imaju ključni značaj u kontekstima države blagostanja, sa važnim i neposrednim posledicama za politike zaštite mentalnog zdravlja i prevencije bolesti zavisnosti. U radu se stoga razmatraju izazovi preoblikovanja „problema” bolesti zavisnosti u predmet politike i njegove interpretacije, a zatim i četiri osnovne argumentacije koje se nalaze u osnovi kreiranja politika zaštite mentalnog zdravlja. Rad se zasniva na kvalitativnoj analizi postojeće literature iz oblasti socijalne politike o mentalnom zdravlju. Osnovni cilj je ukazivanje na veze između ovih oblasti, uz zagovaranje pristupa koji bi efektivno rezultovao koordinacijom i partnerstvima.

Considerations of mental health protection and addiction diseases’ prevention within the theory and practice of social policy can be positioned, interalia, within the topic of the welfare state. Practical adaptations of theoretical approaches to the welfare state resulted in the variety of policies in the field of mental health. Their types are described and analyzed in this paper. The roots of different policy approaches in the practice stem from the differences in the interpretations of complex relations that can be established between the concept of freedom in social policy and (un)freedom created by addiction diseases. Policy items, its design and logic, are crucial in the contexts of welfare states, with important and immediate implications for the policies of mental health protection and addiction diseases’ prevention. Therefore, the paper discusses the challenges of transforming a „problem” of addiction disease into the subject matter of policy and its interpretation. Further, it considers four basic argumentation underlying the creation of the policy of mental health protection. The paper is based on the qualitative analysis of the literature on mental health in the field of social policy. Its main aim is to explore the relations between the the fields of mental health and social policy, while advocating for an approach that would effectively result in the coordination and partnerships