Stavovi međunarodnih organizacija o izborima i demokratskim izbornim standardima

Abstract

The role of international organizations in observing selections and determination of their minimum selection standards has begun with OUN's activity in the process of establishing independent former colonies in Africa, Asia and Latin America. Role of OEBS and the Council of Europe became stronger in period of the beginning of transitional processes in former socialist states. What is the minimum for defining democratic process of the selections? What do the national selection legal bodies have to decide within the selection legal process in order to complement it with international democratic standards, as proposed by the OEBS and the Venetian Council's acts? Both these two acts emphasize importance of general, equal direct and secret voting rights, establishment of the selection legal bodies which guarantees presence of representatives of all parties in question, equal media coverage, quick and transparent process of calculation and announcement of voting results, financing of selection campaigns and protection of voting rights. As the tendency to unification of the selection systems and establishment of the network of voting process observes is being noticed, it is possible to define it as a real industry of observing selection missions.

Uloga međunarodnih organizacija u praćenju izbora i određivanju minimuma standarda da bi se oni smatrali demokratskim započela je aktivnostima OUN u procesu sticanja samostalnosti bivših kolonija širom Afrike, Azije i Latinske Amerike. Početkom tranzicije bivših socijalističkih država sve više jača uloga OEBS-a i Saveta Evrope. Šta je minimum da bi se određeni izborni procesi smatrali demokratskim, šta nacionalna izborna zakonodavstva moraju propisati u izbornom pravu da bi izborne institucije bile saglasne međunarodnim demokratskim standardima, utvrđeno je u dva dokumenta obavezujućim stavovima OEBS-a i Kodeksu Venecijanske komisije. Oba dokumenta prvenstveno pažnju posvećuju garantovanju opšteg, jednakog neposrednog i tajnog biračkog prava; formiranju izbornih organa na takav način da u njima učestvuju svi izborni akteri; ravnopravnom pristupu medijima; brzom i transparentnom procesu utvrđivanja rezultata i njihovog objavljivanja; finansiranju izbornih kampanja i zaštiti biračkog prava. Uočljiva je tendencija unifikacije izbornih sistema i stvaranje mreže organizacija koje se bave posmatranjem izbornih procesa, tako da možemo govoriti o pravoj industriji posmatračkih izbornih misija.