Pogled odozgo: vizuelno predstavljanje građana Srbije na Instagram profilu predsednika Aleksandra Vučića

Abstract

Veliki broj političara koristi vizuelni medijski sadržaj za potrebe lične promocije, predizbornih kampanja i za komunikaciju sa biračima. Pored televizijskih snimaka i fotografija u štampanim medijima, političari sve više koriste vizuelno-centrične digitalne platforme, poput Instagrama, Jutjuba, Snepčeta i TikToka, kako bi doprli do šire javnosti i obezbedili veću podršku. Jedan broj političara redovno koristi Instagram kao mrežu koja beleži ogroman rast u odnosu na druge poznate društvene mreže. Instagram je svojom vizuelnošću omogućio političku hiperindividualizaciju, pa se čini da su inače distancirani predsednici, premijeri i drugi političari sve „običniji” i bliži građanima. Jedan od njih je i predsednik Srbije Aleksandar Vučić, čiji je zvanični Instagram profil @buducnostsrbijeav poslednjih godina postao važan izvor informacija mejnstrim medijima u Srbiji, pa i Javnom medijskom servisu. Imajući u vidu ovaj kontekst, u radu se istražuje kako se na Instagram profilu predsednika Srbije vizuelno reprezentuju građani Srbije i kao objekat i kao izvor politike. Na osnovu kvantitativne i kvalitativne analize fotografija i video snimaka objavljenih u toku 2019. i 2021. godine, identifikuju se glavni vizuelni okviri u kojima se predstavljaju građani Srbije, kao i vizuelne strategije na osnovu kojih Aleksandar Vučić stupa u interakciju sa običnim ljudima, uspostavlja odnose sa pojedinim društvenim i profesionalnim grupama, a istovremeno šalje određene političke poruke.

A large number of politicians often use visual media content for promotion, cam- paigning and communication with citizens. Alongside traditional visual con- tent, such as TV newscasts and images in print media, visual digital platforms and social media have become popular avenues for politicians to reach the au- dience and garner support. Some of them regularly use Instagram as a growing platform in recent years, which has contributed to political hyper-individualiza- tion and made “distanced” presidents, prime ministers and other political lead- ers more “ordinary” and closer to citizens. The Instagram account of Aleksandar Vučić, Serbia’s president, has become highly popular in recent years and high- ly relevant source of information for the mainstream media in Serbia, including the Public Broadcasting Service RTS. Against this background, this paper exam- ines how Serbia’s citizens have been visually represented on the president’s In- stagram. For that purpose, quantitative and qualitative content analysis of pho- tographs and videos published in 2019 and 2021 has been conducted. The study identifies the main visual frames in which the citizens of Serbia appear on this profile and discusses the leading visual strategies of Vučić’s interaction with the people in general and with specific social and professional groups