Kriza demokratije - Šmitova kritika liberalne demokratije

Abstract

Na osnovu Šmitove kritike parlamentarne demokratije tokom međuratnog perioda krize, u tekstu se odgovara na pitanje koliko su danas relevantni njegovi uvidi vezani za političke posledice ignorisanja odnosa moći u jednom društvu, te kakve negativne efekte proizvodi depolitizacija ekonomskih i društvenih odnosa. Autor zastupa tezu da Šmit precizno dijagnostifikuje ključne probleme parlamentarnih demokratija. To su nemogućnost da se zaštite od moćnih društvenih grupa koje izmeštaju donošenje odluka iz parlamenta i neutralnost spram političkog sadržaja koja može voditi zloupotrebi političkih institucija. No, rešenja ne bi trebalo tražiti u njegovoj misli, posebno zbog spremnosti da se prihvate široke kompetencije izvršne vlasti u periodu krize i opravda gušenje partijskog pluralizma.

Based on Schmitt‘s critique of parliamentary democracy during the interwar crisis period, this paper answers the question of how relevant his insights are today regard- ing the political consequences of ignoring power relations in a society, and what negative effects are produced by depoliticization of economic and social relations. The author argues that Schmitt accurately diagnoses the key problems of parliamentary democracies. These are their inability to protect themselves from powerful social groups that displace deci- sion-making from parliament, and neutrality towards political content potentially leading to the abuse of political institutions. However, solutions should not be sought in his work, especially because of the willingness to accept the broad competencies of the executive power in times of crisis and justify the suppression of party pluralism.